ਲੁਧਿਆਣਾ ਨਵੰਬਰ (ਪ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲੀ)- ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਜਵੱਦੀ ਟਕਸਾਲ ਵਿਖੇ ਅੱਜ 350 ਵੀਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਸਬੰਧ ‘ਚ ਤੀਜਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੈਮੀਨਾਰ ਕਰਵਾਇਆ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਮੀਨਾਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਬੁਲਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਸਰਬਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਸੁੱਚਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਲੰਗਰ ਲਾਉਣ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਧਰਮ ਕੇਵਲ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਬੰਧਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਧਰਮ ਦਾ ਸਬੰਧ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਅਦਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸਾਭਣ ਨਾਲ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਹਲੂਣਾ ਭਰੇ ਬੋਲਾਂ ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਹੜੀ ਕੌਮ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵੱਲ ਮੁੱਖ ਕਰਕੇ ਤੁਰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਸਦੀਵੀ ਕਾਲ ਤੱਕ ਜਿਉਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ, ਧਰਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਆਜਾਦ ਹੋਂਦ ਹਸਤੀ ਦੇ ਪੰਜ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਪੈਗੰਬਰੀ ਅਜਮਤ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਸਿੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਭਾਸ਼ਾ ਆਦਿ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਆਂ ਧਰਮ ਤੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੀ ਫਿਲਾਸਫੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਪਾਈ।
ਸੈਮੀਨਾਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਇੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਗੋਗੋਆਣੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੋਲਾਂ ‘ਚ ਰੂਹਾਨੀ ਪੱਖਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਨੋਵਿਿਗਆਨਿਕ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫੋਲਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਪੁਰਾਤਨ ਅਤੇ ਅਜੋਕੇ ਪੱਖਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦਿਆਂ ਰੂਹਾਨੀ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਪੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਪੰਗਤ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਰੱਜ ਕੇ ਲੰਗਰ ਛਕਣ ਦਾ ਪੱਖ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਦੋਂ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਸੰਕਟਮਈ ਘੜੀ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖਿੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸਨਮੁੱਖ ਫਰਿਆਦ ਲੈ ਕੇ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅਨਾਥ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਬਣ ਕੇ ਸਹਾਈ ਹੋਏ, ਮਜਲੂਮਾਂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜੀ ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੇ ਕੇ ਸ਼ਰਨਾਗਤ, ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਕ, ਸਰਨ ਆਇਆ ਦੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕੀਤੀ। ਲੋਕਾਂ ‘ਚ ਨਿਰਭਉ-ਨਿਰਵੈਰ ਅਤੇ ਸਵੈਮਾਣ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਤੇ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਜੁਲਮ ਦੀ ਅਤੇ ਜਾਲਮ ਨੂੰ ਠੱਲ ਪਾਉਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸਿਖਾਈ। ਰੂਹਾਨੀ ਖੇੜਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੁਰਤ ਬਲਵਾਨ ਹੋਈ ਬਲਵਾਨ ਸੁਰਤ ਨੇ ਹੀ ਸਰੀਰ ਅੰਦਰ ਤਾਣ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਰੂਹਾਨੀ ਭਰਪੂਰ ਬਲ ਨੇ ਰਾਜਬਲ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਕੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਵਾਲੇ ਧਰਮੀ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਤਾ ਕੀਤਾ।
ਡਾਕਟਰ ਸਰਬਜੀਤ ਕੌਰ ਸੰਧਾਵਾਲੀਆ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਬੋਲਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸਰਬ ਸਾਂਝੇ ਰਹਿਬਰ, ਮਿਹਰ ਦੀ ਮੂਰਤ, ਬਿਰਦ-ਪਾਲਕ, ਸੁਖਦਾਤੇ, ਮਿਠ-ਬੋਲੜੇ, ਨਿਰਛਲ, ਨਿਰਭੈ, ਪੁਰਤੇਜ, ਪਰਨੂਰ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਜੀਵਨ ਅਛੋਹ ਸਿਖਰਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਪਰਉਪਕਾਰ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਿਰਮੋਲਕ ਜਿੰਦ ਵਾਰਨ ਵਾਲੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਮਹਾਨ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸਾਰੀ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਬੇਪਨਾ ਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਬੁਲੰਦੀ ਨਾਲ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਧਰਮ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸਾਂਝੀਵਾਲਤਾ ਲਈ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ ਲਈ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਿੱਤੀ।ਇਸ ਮੌਕੇ ਡਾ: ਅਨੁਰਾਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਪਾਈ।
ਸੈਮੀਨਾਰ ਦੇ ਅੰਤਕੇ ਪਲਾਂ ਚ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਅਮੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ‘ਚ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਬੰਧੀ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਮੂਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਮਨੁੱਖੀ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਸੱਚ ਦੇ ਮਾਰਗ ਤੇ ਚੱਲਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ ਸ਼ਹਾਦਤ, ਮਨ ਦੀ ਸੋਚ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ, ਜਬਰ-ਜੁਲਮ ਖਿਲਾਫ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ, ਜੀਵਨ ਤੱਕ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦੇਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਪਾਕੀਜ਼ਗੀ, ਸੰਜੀਦਗੀ, ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਧੀਰਜ, ਮਿਠਤਾ, ਪ੍ਰੇਮ ਤੇ ਕਰੁਣਾ ਸਦਕਾ ਮਾਨਵਤਾ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਈ ਜੀਵਨ ਬਖਸ਼ਿਆ। ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਦੇਸ਼-ਕੌਮ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕਰਜ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਰਿਣ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਚੁਕਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਸੈਮੀਨਾਰ ‘ਚ ਵਿਦਵਾਨ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂਕਣ ਅਤੇ ਸਭਨਾਂ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਭਲੀ-ਭਾਂਤ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਅਮੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਜਵੱਦੀ ਟਕਸਾਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਅਸਥਾਨ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿਖੇ 26 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 350 ਸਾਲਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਸਮਾਗਮ ਆਰੰਭ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੱਜ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ, ਭਾਈ ਮਤੀ ਦਾਸ ਜੀ, ਭਾਈ ਸਤੀ ਦਾਸ ਜੀ ਅਤੇ ਭਾਈ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਦੀ 350 ਸਾਲਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ 350 ਸਾਲਾਂ ਗੁਰਿਆਈ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੈਮੀਨਾਰ ਚੋਂ ਜਿੱਥੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ, ਉਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੁਆਰਾ ਉਚਰਿਤ ਬਾਣੀ ਵਿਚਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਕੇ ਆਤਮਿਕ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਆਨੰਦ ਮਿਿਲਆ। ਜਵੱਦੀ ਟਕਸਾਲ ਵਲੋਂ ਸੀਮਤ ਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੱਡੇ ਕਾਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਹਰ ਪਾਸਿਓ ਸ਼ਲਾਘਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ
