“ਇਕ ਔਰਤ ਦਾ ਦਿਲ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਧੜਕਦਾ ਹੈ — ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਵੀ ਧੜਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।” — ਡਾ. ਗੁਰਭੇਜ ਸਿੰਘ
ਛੁਪੇ ਲੱਛਣ, ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਅਤੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਪਛਾਣ – ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ, ਡਾ. ਗੁਰਭੇਜ ਸਿੰਘ, ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ, ਸੀਐੱਮਸੀ ਲੁਧਿਆਣਾ।
ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕ੍ਰਿਸਚਿਅਨ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਐਂਡ ਹਸਪਤਾਲ (ਸੀਐੱਮਸੀ) ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਡਾ. ਗੁਰਭੇਜ ਸਿੰਘ, ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਤੇ ਕਨਸਲਟੈਂਟ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜੀ, ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਕਸਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
“ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਜਾਂ ਵੱਖਰੇ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਥਕਾਵਟ, ਮਤਲਾਬ, ਮੋਢੇ ਜਾਂ ਪਿੱਠ ਵਿਚ ਦਰਦ। ਅਜਿਹੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,” ਡਾ. ਗੁਰਭੇਜ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ।
ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਹਾਰਮੋਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਤੇ ਕੋਲੇਸਟਰਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।
ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਤੇ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ, ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਮਿਲਦਾ ਹੈ
ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ
ਬੈਠਕਦਾਰ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਆਦਤ
ਡਾ. ਗੁਰਭੇਜ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਚੈੱਕਅੱਪ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
> “ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਣਾ, ਥਕਾਵਟ ਜਾਂ ਪਿੱਠ ਵਿਚ ਦਰਦ ਵਰਗੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। 40 ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰੇਕ ਔਰਤ ਲਈ ਰੈਗੂਲਰ ਹਾਰਟ ਚੈੱਕਅੱਪ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ,” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।
ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਮਾਂ ਕੱਢਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਕਸਰ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀਆਂ ਕਰਦੀਆਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
—
❤ ਹੈਲਥ ਪੰਚਲਾਈਨ:
“ਇਕ ਔਰਤ ਦਾ ਦਿਲ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਧੜਕਦਾ ਹੈ — ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਵੀ ਧੜਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।” — ਡਾ. ਗੁਰਭੇਜ ਸਿੰਘ
